Maand van de preventie 2024: Samen op weg naar een gezonde toekomst met diabetes!

Jaarlijks organiseert VAN de ‘Maand van de Preventie’. Tijdens de maand november wordt de rol van de apotheker in het kader van preventie extra in de kijker gezet. Dit jaar ligt de focus op therapietrouw bij patiënten met diabetes type 2. FarmaFlux ontwikkelde een e-form als ondersteuning bij het gesprek met de patiënt.

Op 14 november vindt de Wereld Diabetes Dag plaats. Het thema van de jaarlijkse ‘Maand van de Preventie’ is dit jaar het nagaan van therapietrouw bij diabetespatiënten type 2. De bedoeling is het voorkomen van secundaire aandoeningen, die zich vooral voordoen bij patiënten bij wie de ziekte minder goed onder controle is. De apotheker is de perfecte zorgverlener om patiënten te helpen bij een correct medicatiegebruik, want het opvolgen en bevorderen van therapietrouw is net een van zijn kerntaken.

Preventieve rol
Bij chronische ziekten zoals diabetes blijkt het voor patiënten niet eenvoudig te zijn om hun dagelijkse medicatie langdurig correct – en dus therapietrouw – in te nemen. Ongeveer 1 op de 2 personen met diabetes type 2 neemt zijn medicatie niet in zoals voorgeschreven. Diabetes kan echter heel wat problemen veroorzaken aan de nieren, zenuwbanen, hart- en bloedvaten, ogen, mond en voeten. Het is duidelijk dat de nadelige gezondheidseffecten het grootst zijn bij slecht gemonitorde patiënten. Om complicaties te voorkomen, of op zijn minst onder controle te houden, zijn een gezonde levensstijl en een optimale medicamenteuze behandeling echt essentieel. Apothekers kunnen hier dus een waardevolle preventieve rol spelen.

Meten is weten 
Om het de apotheker makkelijk te maken ontwikkelde FarmaFlux een e-form, dat de apotheker kan invullen na toestemming van de patiënt. Om de therapietrouw in te schatten maakt hij gebruik van de Medication Adherence Report Scale (MARS), een gevalideerd meetinstrument waarbij hij vijf stellingen overloopt die de patiënt met ‘altijd-vaak-soms-zelden-nooit’ moet beantwoorden. Elke stelling is gekoppeld aan een score van 1 tot 5 en hoe hoger de score, hoe beter de therapietrouw. Daarnaast registreert de apotheker de diabetesmedicatie van het voorbije jaar in een tabel, met voor elke specialiteit de juiste posologie. Op basis van al deze gegevens wordt bepaald of de patiënt therapie(on)trouw is. Indien de apotheker niet akkoord gaat met deze inschatting of op vraag van de patiënt, kan hij het therapietrouwgesprek alsnog verderzetten.
De bedoeling van dit onderzoek is in kaart te brengen hoe goed het patiënten met diabetes type 2 lukt om hun medicatie dagelijks correct in te nemen, welke factoren dat beïnvloeden, en hoe eventueel advies op maat kan helpen, om zo de zorg door de apotheker beter af te stemmen op de noden van deze patiënten.

FarmaFlux fungeerde als technische partner van dit project en ontwikkelde een e-form als ondersteunende tool, waardoor datacaptatie mogelijk is. Na het verzamelen worden deze data gepseudonimiseerd gedeeld met de onderzoekers aan de UGent o.l.v. prof. apr. Lies Lahousse. De verkregen resultaten kunnen leiden tot nieuwe en betere methodes voor het goed opvolgen van de behandeling van diabetes type 2.
In 2021 ondersteunde FarmaFlux ook de ‘Maand van de Preventie’ met als thema ‘Rookstop’. Het is echter de eerste keer dat er een e-form werd ontwikkeld.

Bijkomende informatie

Contactpersoon project:

Karel Verlinde - Directeur Beroepsontwikkeling KLAV

Nele Roose - Coördinator Beroepsontwikkeling KLAV

Contactpersoon FarmaFlux:

Manon Buyl