Zelftesten

Sinds 6 april 2021 zijn er meer dan 10.000.000 zelftesten over de toonbank van apotheken gegaan (zie grafiek van april 2021 tot 29-08-22). Ze vormen een belangrijk deel van de teststrategie, waarmee we de snelheid van de verspreiding van COVID-19 kunnen tegengaan. Toch is het niet altijd even duidelijk wanneer je het best een zelftest gebruikt en wanneer je je arts of contactcentrum moet contacteren. Barbara Verboven, Project Manager van de sectorbrede Taskforce Testing, legt uit waarom zelftesten zo belangrijk zijn, waarom ze enkel te koop zijn bij apothekers, wanneer je ze het best (niet) gebruikt.

Barbara: “De testen zijn vlot tot bij onze apothekers geraakt, mede dankzij de sectorbrede Taskforce Testing vanuit APB en OPHACO, die goede contacten heeft onderhouden met de betrokken partijen en waar mogelijk geïnformeerd heeft tijdens de onderhandelingen met de overheid.”

Hoe is de verkoop van zelftesten in de apotheken tot nu toe verlopen?

“De producenten konden onze apotheken uiteindelijk snel bevoorraden. Burgers vinden hun weg naar de apotheek, maar we hadden eigenlijk een grotere vraag verwacht. We vermoeden dat het voor de burgers nog niet voldoende duidelijk is wat het nut is van een zelftest en wie het best een zelftest kan uitvoeren.”

Kan jij verduidelijken in welke situaties een zelftest het best (niet) gebruikt wordt?

“Zelftesten zijn bedoeld voor burgers zonder symptomen. Er zijn dus geen ‘speciale’ situaties om een zelftest te gebruiken en het is niet de bedoeling slechts één test te kopen die je  gebruikt als er bezoek komt. Een zelftest is ook geen toegangsticket tot een activiteit maar, zoals de overheid het omschrijft, een ‘gebaar van hoffelijkheid’ en een manier om superverspreiders te detecteren. Zelftesten gebruik je niet als je ziek bent, een risicocontact hebt of op reis gaat. In die gevallen moet je altijd een arts of testcentrum contacteren.“

Hoe vaak kan je dan het best een zelftest doen?

“Je kan je ad hoc testen om na te gaan of je op dat ogenblik besmettelijk bent of niet. Omdat zelftesten een iets lagere gevoeligheid (80%) hebben dan sneltesten (95%), is het van belang ze juist uit te voeren. En daar hoort een duidelijke uitleg bij door een apotheker, anders kunnen ze mijns inziens meer kwaad dan goed doen. Stel je voor dat een besmette persoon de test foutief uitvoert en negatief test en denkt dat hij of zij de hygiënemaatregelen niet meer moet volgen. Vandaar dat deze testen momenteel in België enkel in de apotheek verkrijgbaar zijn. Apothekers vertellen je ook wat te doen bij een positief of negatief resultaat. Bij een positief resultaat moet je namelijk je arts of het contactcentrum contacteren en bij een negatieve test blijft het belangrijk de hygiënemaatregelen te volgen. Idealiter test iedere burger zich dus regelmatig. Bij voorkeur twee keer per week. Op die manier kan je een infectie snel detecteren, kunnen superverspreiders snel in isolatie gaan en kan je een foutief resultaat bij de volgende zelftest nog snel opmerken.”

Hoe passen zelftesten binnen de algemene teststrategie? 

“De federale teststrategie telt 3 pijlers . Ten eerste: de PCR testen (of sneltesten) voor personen met symptomen, hoog risico-contacten, reizigers, … Ten tweede: alle personen die niet kunnen telewerken en die regelmatig getest moeten worden, omdat zij meer contacten hebben. Bedrijven met werknemers die niet kunnen telewerken, kunnen via de overheid gratis sneltesten verkrijgen. En ten slotte heb je de zelftesten. Ze zijn iets minder betrouwbaar, maar werken goed als we massaal testen. De overheid werkt ook aan een plan voor zelftesten in bedrijven. Ik hoop dat de bedrijven dit ook optimaal benutten.”

Wat zijn de werkpunten in de teststrategie?

“Ik wil graag inzetten op meer en duidelijker communiceren naar de burgers toe. Heb je symptomen of ga je op reis? Dan moet je naar de dokter of contactcentrum. Ik ben ervan overtuigd dat door een duidelijkere communicatie burgers het belang van de zelftesten zullen inzien en er nog veel meer zal getest worden. Het is belangrijk dat apothekers de zelftesten met de nodige uitleg kunnen blijven aanbieden.”

Barbara besluit dat enkel door jezelf vaak genoeg te testen, én jezelf te laten vaccineren, we COVID-19 kunnen verslaan en opnieuw een normaler leven leiden. “Dat is waar iedereen nu wel echt naar snakt. Volgens mij zouden apothekers in het kader van sneltesten en zelftesten zelfs een nog uitgebreidere rol kunnen spelen.”

Verwerkingsdoeleinde

In het kader van de rapportering voor statistische doeleinden (opvolgen van gebruik van geneesmiddelen en gezondheidsproducten) meer bepaald het aantal afgeleverde sneltesten, krijgt FarmaFlux de instructie om Persoonsgegevens te verwerken tot geaggregeerde en geanonimiseerde gegevens en deze (geaggregeerde en geanonimiseerde) gerapporteerde resultaten ter beschikking te stellen aan de APB in het kader van de verdere ontwikkeling van het beroep van apotheker en beleidsvoering in het kader van de COVID-19 pandemie.

Verwerkingswijze

De CNK van het product wordt verder verwerkt in het kader van statistische doeleinden

Deze persoonsgegevens worden verwerkt ( geanonimiseerd en gepseudonimiseerd) voor het bekomen van het aantal afgeleverde COVID-19 testen die worden afgeleverd per apotheek.

Soort persoonsgegevens