Uit het Hoge Noorden

Eerst even kennismaken : Het Noors gezondheidssysteem waar alle wettelijke inwoners toegang toe hebben, wordt nationaal beheerd en gefinancierd. Privé gezondheidsverzekeringen zijn goed voor slechts 5%. Met zijn 5,3 miljoen inwoners telt Noorwegen 952 apotheken, waarvan meer dan 85% toebehoren aan grote retailers. Wel is elke apotheek er verplicht een Master in Pharmacy in te huren om de apotheek te runnen. In een apotheek werken gemiddeld 4 apothekers, 86% van hen zijn vrouwen. Alle apotheken beschikken over eenzelfde IT-systeem en hebben toegang tot een gemeenschappelijk e-learning trainingsprogramma.

Hilde Ariansen, senior advisor bij The Norwegian Pharmacy Association, een vereniging die alle apotheekeigenaars vertegenwoordigt, licht hier enkele succesvolle projecten toe.

Optimaal gebruik

“We hebben jaren geijverd om de competenties van apothekers te gebruiken voor een veilig geneesmiddelengebruik. Zo hebben we met studies ons Parlement overtuigd om de apothekers te betalen om patiënten te helpen bij een correcter gebruik van hun puffer. De standaardprocedure bestaat erin dat, als de patiënt er nog niet mee vertrouwd is, de apotheker met een placebo puffer toont hoe hij die moet gebruiken, waarna de patiënt het zelf ook probeert. Iemand die wel al een puffer gebruikt, moet de apotheker laten zien hoe hij dat doet. De apotheker noteert altijd of hij de patiënt al dan niet moet verbeteren en of er een follow-up nodig is waarvan de huisarts verwittigd wordt. Tot nu toe hebben we bijna 200.000 diensten geleverd. Per dienst, die zo’n 6 à 7 minuten duurt, krijgt de apotheker een honorarium van ongeveer 8€. Uit de statistieken blijkt dat 70% van de gebruikers dienden gecorrigeerd te worden bij de start in 2016, terwijl dat aantal in 2018 daalde naar 65%.”

Therapietrouw

“Met een andere dienst startten we in mei vorig jaar. Medisinstart is een service voor patiënten die beginnen met het nemen van een of meer geneesmiddelen van deze 3 types (cholesterolverlagend middel, bloedverdunner of middel tegen hoge bloeddruk). De overheid besloot deze dienst te financieren dankzij de goede resultaten van een klinische studie met 1500 patiënten. We registreerden al 12.000 gesprekken. Het gaat evenwel niet om 12.000 patiënten, want de follow-up bestaat uit 2 gesprekken van een kwartier, hetzij in de apotheek hetzij telefonisch. Het eerste gesprek vindt plaats na ongeveer 10 dagen en geeft de patiënt de kans om vragen te stellen over het gebruik, de eventuele neveneffecten enz. ; het tweede is gepland na 3 tot 5 weken, maar niet iedereen heeft hier nog nood aan. De apotheker krijgt een honorarium van 45 euro voor de 2 gesprekken. Hij stelt een kort rapport op, dat de patiënt kan meenemen en dat in sommige gevallen naar de arts wordt gestuurd.
Waar we jammer genoeg nog niet over beschikken is een GFD. Wij kijken dan ook uit naar de presentatie van APB hierover en naar jullie ervaringen over het delen van informatie met de artsen.”

App op FIP

Op het afgelopen FIP-congres stelde Hilde SafeStart voor, een project dat geleid wordt door de Universiteit van Oslo en in samenwerking met de Pharmacy Association gebeurt. Als onderdeel van het project werd een app ontwikkeld om vrouwen te helpen met het zelf managen van de symptomen van zwangerschapsmisselijkheid. De app gebruikt de Pregnancy-Unique Quantification of Emesis score (PUQE) als een meetinstrument om dagelijks de graad van misselijkheid te classificeren, en vervolgens advies op maat te geven.

Hilde: “In een haalbaarheidsstudie zijn we nagegaan of in het begin van de zwangerschap een officina-apotheker tijdens een persoonlijk gesprek met een vrouw haar bezorgdheid voor zwangerschapsgerelateerde aandoeningen – en dan vooral misselijkheid – kan bespreken en haar het gebruik van de app aanbevelen. Op dit moment zijn we met een nieuwe studie bezig om alleen de app te testen, we rekruteren hiervoor vrouwen online en via sociale media. Dataprivacy en gebruiksvriendelijkheid zijn daarbij cruciaal. Als bewezen is dat de app veilig, gebruiksvriendelijk en nuttig is, wordt hij beschikbaar voor alle Noorse zwangere vrouwen en zal hij daarna wellicht ook vertaald worden naar het Engels enz.“

Hilde Ariansen werkt bij The Norwegian Pharmacy Association op de afdeling die verantwoordelijk is voor het implementeren van de twee hoger toegelichte diensten. Hun focus ligt vooral op het ontwikkelen van diensten om de apotheken economisch duurzaam te maken.