Printen we in de toekomst tweepuntige suppo’s in 3D?

In de maandelijkse podcast van Nerdland met o.a. Lieven Scheire kwam het thema aan bod van de suppo (zetpil) en of je hem nu met de puntige dan wel met de platte kant moet inbrengen. We gingen te rade bij Magali Van Steenkiste van de wetenschappelijke dienst bij APB; Manon van de dienst Flux vervoegde ons.

Zoals ook al bleek in de podcast van Nerdland, blijkt er heel wat verwarring te bestaan over dit thema en spreken de bronnen elkaar ook tegen. Dit filmpje, gemaakt door de Karel De Grote Hogeschool, spreekt over een zekere William S. Wellcome  – onvindbaar op het web – die in 1886 de suppo zou ontwikkeld hebben en aangaf dat deze met de platte kant moest ingebracht worden.

Magali : “Ja dat is inderdaad zo, omdat op die manier de sluitspier van het rectum de suppo niet onmiddellijk weer naar buiten kan duwen. De suppo met de puntige kant inbrengen, gaat wel vlotter, maar hij glijdt makkelijk opnieuw naar buiten. Een klinische studie heeft niet kunnen aantonen dat er een verschil is tussen beide manieren van inbrengen.”

Verschillende andere artikels stellen echter dat suppo’s altijd met de puntige kant eerst werden ingebracht, maar dat een studie uit 1991 dat ineens veranderde om de hierboven vermelde reden. We zullen het dus blijkbaar nooit weten… en als we er even Van Dale op naslaan, zien we zelfs dat er in 1642 al sprake is van een zetpil. 

Torpedo

Maar waarom zijn er dan geen suppo’s zijn met 2 puntige kanten vroegen we ons af?

Magali: “Het probleem is dat suppo’s gegoten worden in een plastieken of metalen mal (zie afb.). Je giet dus de substantie van boven in die uitsparing. Als je een tweepuntige suppo zou willen gieten, moet je mal horizontaal zijn, wat een gelijkmatige verdeling van de actieve bestanddelen bemoeilijkt. Manon, apotheker-expert bij APB : “De maten van de suppo’s zijn geijkt, alle apothekers gebruiken dus dezelfde vormen en ook de formules waarmee je berekent hoeveel geneesmiddel ze moeten bevatten, zijn gestandaardiseerd, zodat elke zetpil eenzelfde hoeveelheid geneesmiddel bevat.”

De kunst van een zetpil gieten

Dat het gieten van suppo’s niet eenvoudig is, toont dit filmpje. Het vet (in pelletvorm) wordt opgewarmd en vervolgens weer afgekoeld tot op het crèmesmeltpunt, dit is het punt waarop het mengsel goed homogeen is, d.w.z. niet te hard zodat je het nog kan gieten en niet te vloeibaar, want dan zakt het poeder uit naar de punt van de zetpil.

Magali: “Je moet er ook rekening mee houden dat het geneesmiddel in de zetpil warmtebestendig is en weten of je het moet toevoegen aan de warme massa of moet wachten tot er al een beetje stolling is.”
Manon voegt toe: “Eigenlijk moet de substantie precies tussen half vloeibaar en half gestold zijn, zodat de suppo’s niet te lang vloeibaar blijven in de mal. Je moet ook heel snel gieten en soms moet je tussendoor de vetmassa opnieuw opwarmen omdat deze te hard geworden is. De zwarte collargols tegen aambeien zijn het moeilijkst om te gieten.”

Magali legt uit waarom: “Dat komt omdat het zwarte poeder moeilijk op te lossen is, wat leidt tot hetzij gespikkelde hetzij grijze exemplaren. Beide werken even goed, maar je moet ervoor zorgen dat het geneesmiddel homogeen verdeeld is. Je zou kunnen denken dat dit geen belang heeft, omdat je de hele suppo toch inbrengt. Maar het probleem is dat de suppo op die plek brozer is en uiteenvalt, waardoor het inbrengen niet lukt en je misschien ook een deel van je geneesmiddel kwijt bent.”
Manon: “Je zou de kwaliteit van je suppo kunnen testen door hem te laten vallen en te kijken of hij niet breekt. Bij de zwarte zie je duidelijk dat ze niet gelukt zijn als de kleurverdeling heel ongelijk is.” Magali : “Suppo’s maken leren we tijdens onze opleiding, maar het is niet zo evident als gelules maken. Het gieten is een echte kunst.”

3D-printing van suppo’s

Magali weet te vertellen dat er onderzoek wordt gedaan naar de mogelijkheden om suppo’s in 3D te printen. In dit artikel bijvoorbeeld lezen we dat ze beschikbare informatie over vaginale en rectale afwijkingen in computersoftware verwerkt hebben en erin geslaagd zijn verschillende mallen te maken voor rectale en vaginale suppo’s en een softwareprogramma om de optimale vorm van de suppo’s te voorspellen.

Magali : “Het probleem met die mallen is dat ze nog niet gestandaardiseerd zijn en dus voorlopig niet gebruikt kunnen worden in de apotheek, maar er zit zeker toekomst in. Bovenop de uitdaging van het printen van de mal, experimenteert men ook met het rechtstreeks printen van suppo’s, waarbij er rekening mee moet worden gehouden dat deze opnieuw smelten op 37° (lichaamstemperatuur) zo gauw ze ingebracht zijn.

Bij APB zijn we al jaren bezig met onderzoek naar het 3D-printen van tabletten en daar maken we vorderingen, dus … wat niet is, kan komen! “