FIP-congres: apotheker staat in frontline tijdens covid-19

Een van de online sessies van het voorbije FIP-congres blikte terug op de lessons learned door Covid-19 en leerde hoe elk land eigen accenten legde. Wat wel als een rode draad door alle antwoorden liep, was dat er een nijpend tekort was aan beschermmateriaal en dat apothekers heel snel hun sociale rol als eerstelijns zorgverstrekker hebben opgepikt. 

In het begin van de webinar COVID-19 – Lessons learned and changes for the future – A global showcase of experiences and reflections zette de slide met de wereldwijde cijfers van de pandemie  zien (zie afbeelding) meteen de toon van deze webinar. Het is duidelijk dat een pandemie van zo’n omvang vraagt om flexibiliteit en inzet van zorgverstrekkers over de grenzen van hun dagelijkse bevoegdheden.

De apotheker als consulent

De apothekers hebben dan ook niet getwijfeld om bestaande diensten uit te breiden of versneld op te starten. Zo boomde thuislevering in heel wat landen gezien de lockdown. Ook hier bij ons werd een initieel pilootproject met vijf apothekers versneld opgestart om alle apothekers de kans te geven patiënten hun medicatie thuis te bezorgen via een gebruiksvriendelijk systeem. Een studie in de UK waarbij 9400 apothekers ondervraagd werden in de maanden juni-juli van dit jaar wees uit dat apothekers dagelijks maar liefst 15 informele consultaties deden, al dan niet gepaard gaand met het afleveren van medicatie. Patiënten verkozen duidelijk om eerder naar hun apotheker te gaan dan wel naar hun arts. Ook telehealth kreeg door deze crisis een boost en geraakte beter ingeburgerd. Patiënten kregen op die manier de noodzakelijke zorg en tegelijk werd het risico op overdracht van het virus naar het personeel in de gezondheidszorg en de patiënten geminimaliseerd.

Digital health

Dat ook de apotheker een rol speelt in het digitale health verhaal is meer dan duidelijk geworden tijdens deze coronacrisis. Eigen webshops, e-shops of apps langswaar patiënten hun producten kunnen bestellen, chatsessies waar de apotheker de vragen van zijn klanten kan snel beantwoorden, zijn een logische aanvulling geworden op de fysieke apotheek, waar de patiënt steeds terecht kan voor zijn zorgvraag en dat op een laagdrempelige manier.

Inspirerend

Door de niet aflatende druk op apothekers tijdens deze pandemie werd er o.a. in de UK extra aandacht besteed aan hun gezondheid. Apothekers kregen toegang tot door de overheid gefinancierde welzijnsprogramma’s, konden boodschappen doen buiten de reguliere openingsuren, kregen samen met hun families voorrang om getest te worden, mochten hun openingsuren uitbreiden, … terwijl de politie extra controles uitvoerde rond apotheken om zich ervan te vergewissen dat de patiënten/klanten social distancing respecteerden. Ook in de VS stond het welzijn van de apothekers hoog op de agenda. Dat dit niet overbodig was, bleek duidelijk uit de tussenkomst van Sonia Ruiz Morán die opmerkte dat na de piek van Covid-19 de helft van de Spaanse apothekers kampt met symptomen van posttraumatisch stresssyndroom (PTSD).

Beter voorbereid

De deelnemers aan het panel waren er allen van overtuigd dat ze nu beter voorbereid zijn door een betere kennis van het virus, betere behandelingen, de beschikbaarheid van voldoende materiaal en de toename van het aantal geteste personen. Bovendien is iedereen zich bewust van de psychologische effecten die deze crisis met zich meebracht, zowel het niet kunnen afscheid nemen van geliefden als de lockdown zelf die voor heel wat gezinnen een zware beproeving was en wereldwijd resulteerde in een stijging van het aantal echtscheidingen, gevallen van kindermishandeling enz.

Met dank aan apotheek Brondel voor de foto.