Datacollectie: " Dank aan alle deelnemende apothekers"

FarmaFlux is een provider van ondersteunende tools en oplossingen voor het apothekerskorps en stuurt daarvoor maandelijks de cijfers van de geregistreerde CNK-codes door aan de initiatiefnemers
van een 25-tal zorginitiatieven. Dit zijn zowel de beroepsverenigingen, ook de koepels zoals VAN, universiteiten als de overheid. Omdat wij apothekers willen laten weten waarvoor die cijfers gebruikt worden, laten we hier vandaag enkele onder hen aan het woord.

Professor dr. apr. Lies Lahousse van UGent is verantwoordelijk voor de data-analyse van het VAN-project ‘Rookstop’ dat in mei 2021 liep in het kader van de rol van de apotheker in preventie.

Lies: “De rookstopcijfers zullen verwerkt worden in een publicatie voor wetenschappelijk onderzoek, maar de datacollectie liep tot eind juni 2022. Wat de voorlopige resultaten betreft, wilde 32 % van de 300 geregistreerde rookstop-gesprekken proberen te stoppen met nicotinevervangende therapie (NRT), 30 % met een hulpverlener, 8 % zonder hulp en 30 % wenste niet te stoppen. Ook het registreren van zij die niet willen stoppen is belangrijk. Daarom dus dank aan alle deelnemende apothekers, want kwaliteitsvolle data maken verder onderzoek mogelijk.”

Groot bereik

“Uit de literatuur is reeds gebleken dat officina-apotheken effectieve gedragsondersteuning kunnen bieden aan mensen die proberen te stoppen met roken; ook hun advies bij het goed gebruik van NRT is belangrijk. De verzamelde rookstopdata bevestigen dat er via officina-apotheken een groot bereik is en zelfs van (jonge) mensen zonder comorbiditeit. Dankzij de follow-updata via Farmaflux bleek ook dat meer dan 1 op 3 (van die 300) effectief startte met NRT in de 6 maand erna, op eigen initiatief of dankzij de hulp die ze kregen door de doorverwijzing.”

Thuislevering: een wijdverspreide dienst

Ook APB maakt gebruik van CNK-codes om aan de hand van data conclusies te trekken en acties te ondernemen. Birgit van de Wijer, project manager van het project Thuislevering: “Uit een rondvraag bij ongeveer 300 apothekers bleek dat velen onder hen al aan thuislevering deden. Daarom creëerden we in april 2021 een CNK-code om elke thuislevering, ongeacht het systeem, te registreren. In feite wilden we met deze cijfers aantonen dat de dienst erg verspreid is en dit naar het grote publiek communiceren. De cijfers bleven echter ‘haperen’ tussen de 400 à 600 registraties. We denken dat dit cijfer een onderschatting is, maar dat de apothekers andere dingen aan hun hoofd hebben dan dit te registreren.”

De overheid

In het verleden werkte FarmaFlux ook al ten dienste van de federale overheid, meer bepaald toen die in maart 2018 besliste om preventief jodiumtabletten uit te delen. Volgens de geanonimiseerde en geaggregeerde gegevens van FarmaFlux die aan de FOD Binnenlandse Zaken werden doorgegeven, leverden 2.090 apotheken toen in totaal 262.592 verpakkingen af in de maanden maart en april 2018. Eind mei 2018 stond de teller op 552.949 verpakkingen. Bij het begin van de oorlog Rusland-Oekraïne dit jaar stelde FarmaFlux echter vast dat er ineens een grote vraag was. Zo werden op 2 maart 54.740 verpakkingen aan 52.192 patiënten afgeleverd en op 4 maart 65.010 verpakkingen aan 64.431 patiënten. FarmaFlux hield het FAGG en het Crisiscentrum vervolgens op regelmatige basis op de hoogte.

Beroepsverdediging

Ook tijdens de covidpandemie vond de overheid de weg naar Flux. Het begon met de vraag om de burger te informeren over de covidvaccinatie, gevolgd door de registratie van de sneltesten. FarmaFlux ontwikkelde in sneltempo eForms en aan de hand van de cijfers van de doorgestuurde eForms is FarmaFlux in staat een snelle rapportering te doen naar de verschillende niveaus: van de apotheker over lokaal, regionaal tot nationaal niveau. Dit heeft er ook voor gezorgd dat apothekers als een betrouwbare partner werden gezien in de test- en vaccinatiestrategie. Meten is weten en voor een overheid is het belangrijk snel te weten waaraan het door haar toegekende budget besteed wordt en hoe goed de toevertrouwde dienst uitgerold wordt. Een mooi voorbeeld van data die ingezet worden voor de beroepsverdediging!¹

Uit bovenstaande voorbeelden blijkt duidelijk dat datacollectie ertoe bijdraagt om het belang van de apotheker aan te tonen als eerstelijnszorgverstrekker. FarmaFlux blijft er daarbij continu over waken dat dit gebeurt op een manier die 100 % GDPR-proof is.

¹ Een artikel over wat Sciensano en Digitaal Vlaanderen met de data van de eForms doen, vind je in de Korte Berichten van 1 juni 2022, pp. 20-21 (‘Gebundelde krachten voor de sneltesten’  ̶  https://bit.ly/3xnNWOC).