AZ Groeninge : een ziekenhuis met visie

Brian Desplinter, projectleider innovatie en Katy Verhelle, Head of Pharmacy, bruisen van enthousiasme als ze toelichten hoe zij innovatie en nieuwe technologieën omarmen en bottom-up implementeren in AZ Groeninge. Brian: “Het begint al aan de ingang waar onze digitale inschrijfkiosk vitale parameters bij een patiënt opneemt, wat zorgt voor tijdswinst voor de zorg- of verpleegkundige.”

Meer dan een slimme telefoon

Een smartphone in een ziekenhuis lijkt op het eerste gezicht een contradictie, niet bij AZ Groeninge, ze schakelden over naar de slimme smartphone als communicatiemiddel tussen de verschillende afdelingen en waarop ook apps werken, zoals Nexuzhealth. Katy: “We hebben zowel de ziekenhuis- als de thuisapothekers aangemoedigd om deze app te gebruiken om de transmurale zorg en de communicatie te verbeteren en als aanvulling op de Groene enveloppen. Het is de patiënt die meester is van de inhoud en inzage heeft in zijn eigen dossier.”

VR, 3D en …

Toepassingen van Virtual Reality in het ziekenhuis zijn al een feit: een VR-bril als afleidingsmanoeuvre bij pijnbestrijding en onder hypnose, of als revalidatietechniek bij bedlegerige patiënten op intensieve. Maar wat dacht je van een VR bril die de instructies voor de apotheekassistent visualiseert in de apotheek? Brian: “Terwijl we hier in huis zelf geen 3D-printing doen, gezien de CE en de MDR-wetgeving, zijn er wel artsen die het buitenhuis laten doen.”

Maar in de toekomst zullen eerder de mensen die niet met AI werken wegvallen dan zij die er mee werken.

… natuurlijk ook AI

Op AI daarentegen zet AZ Groeninge volop in met zowel de implementatie van bestaande tools als met enkele studies om bestaande tools klinisch te valideren. Ze helpen ook effectief mee om tools te schrijven of te ontwikkelen. Brian: “Rond AI heb ik zelf al weerstand ondervonden, omdat mensen bang zijn hun job te verliezen. Maar in de toekomst zullen eerder de mensen die niet met AI werken wegvallen dan zij die er mee werken. “ 
Katy: “Wij passen AI ook toe in de ziekenhuisapotheek bij het KWS-voorschrift (1) om de patiënten te vinden die tot een bepaalde risicogroep behoren of specifieke aandacht vragen. Op die manier voeren we een intelligent aangestuurde geschiktheidscontrole uit. Wat betreft de andere technologieën, hebben we naast de automaten die ook in de stadsapotheken gekend zijn, onze doosjesautomaten die onmisbaar zijn voor de Falsified Medicine Directive. We evolueren zelfs naar een fijn distributie-automatisatie omdat wij hier per eenheidsdosis afleveren.”

Smart meals planning

AZ Groeninge trekt innovatie door tot in de keuken. Samen met Ikea als industrieel partner en Vives en KU Leuven als kennispartner maken ze een AI-tool om voedselverspilling tegen te gaan in de bistrokeuken (voor bezoekers en medewerkers) door het aantal personen te voorspellen dat de dagschotel of het vegetarische alternatief kiest o.b.v. historische data, het weer, het seizoen en het moment van het jaar.

Weerstand aanpakken

Innovatie implementeren doe je altijd bottom-up. Brian: “Bij innovatie zal je altijd weerstand ondervinden, maar het is belangrijk dat je die niet negeert en luistert waar die vandaan komt. Dan kan je uitleggen waarom het nieuwe een meerwaarde kan zijn. Om die weerstand te verminderen, werken we volop samen met de industrie en zitten we aan tafel met grote tech spelers. Want terwijl er vroeger iets ontwikkeld werd voor de zorg, is dat nu met én door de zorg. Je moet de betrokken personen in het ziekenhuis of de eindgebruiker (de patiënt) immers altijd impliceren in het creatieproces. Zo maakten we bijvoorbeeld een ergonomische drinkbeker die aan alle technische vereisten en functionaliteiten voldeed die wij als ziekenhuis wilden, maar de doelgroep van geriatrische dementerend patiënten keurde het prototype af, omdat dit voor hen niet meer op een beker leek.“

Toekomstvisie

Hoe zien Katy en Brian de toekomst? Katy: “De thuishospitalisatie zorgt ervoor dat wij in een evolutie zitten van patiëntenzorg op afstand vanuit het ziekenhuis met contact met de eerste lijn en een geïntegreerde zorg. In andere landen zoals Australië en Engeland zijn apotheken en ziekenhuizen intussen zeldzaam en in de VS bestaan er al Hospitals without patients. Dat is een fantastisch idee, als je maar voldoende warme zorg kan aanbieden door het versterken van de relatie met de zorgverlener en de patiëntbeleving.” Brian ziet een toekomst waarin ziekenhuizen een gezondheidshub worden en we volop inzetten op personalized medicines. Daarnaast verwacht de patiënt ook dat er meer zaken van thuis uit kunnen gebeuren, zoals revalidatie of chemotherapie – waarrond er al pilootprojecten lopen.

Lessons learnt

Een paar vuistregels van Brian: Je moet niet per se de eerste zijn om iets innovatiefs in te voeren, maar zorg ervoor dat iedereen mee is met je verhaal en het duurzaam blijft gebruiken. Betrek zeker ook studenten en jongeren om zo een generatie-overschrijdende oplossing te bedenken. Deel je kennis met andere ziekenhuizen en ga voor co-creatie en samenwerking met externe partners, zowel de industrie, de farma als kennisinstellingen. En ten slotte, werk bottom-up en betrek je doelgroep bij het ontwikkelproces.

(1) Het KWS (= Klinisch Werkstation) is een elektronisch patiëntendossier waarin alle zorgverleners de verleende zorg aan de patiënt en bijbehorende observaties en bevindingen documenteren.